yer kabuğu ne demek?

Yer Kabuğu

Yer kabuğu, Dünya'nın en dış katmanıdır ve gezegenimizin toplam hacminin %1'inden azını oluşturur. Derinliği okyanuslar altında 5-10 km iken, kıtaların altında 30-50 km'ye kadar ulaşabilir, hatta bazı dağlık bölgelerde 70 km'yi aşabilir.

Temel olarak iki farklı türde yer kabuğu bulunur:

  • Okyanusal kabuk: Daha incedir ve çoğunlukla bazalt gibi yoğun, demir ve magnezyum açısından zengin kayaçlardan oluşur. <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/bazalt">Bazalt</a>, manto tabakasından gelen lavların soğumasıyla oluşur.
  • Kıtasal kabuk: Daha kalındır ve granit gibi daha az yoğun, silisyum ve alüminyum açısından zengin kayaçlardan oluşur. <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/granit">Granit</a>, genellikle kıtasal kabukta bulunur ve daha karmaşık bir oluşum sürecine sahiptir.

Yer kabuğu, <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/tektonik%20plakalar">tektonik plakalar</a> adı verilen büyük parçalara bölünmüştür. Bu plakalar, manto üzerindeki astenosferde yavaşça hareket ederler. Plakaların hareketi, depremler, volkanik faaliyetler ve dağ oluşumu gibi jeolojik olaylara neden olur. <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/deprem">Deprem</a> ve <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/volkan">volkan</a> oluşumları, bu plakaların sınırlarında yoğunlaşır.

Yer kabuğunun bileşimi, çeşitli minerallerden oluşan kayaçlardan oluşur. En yaygın mineraller arasında feldispatlar, kuvars, piroksenler ve amfiboller bulunur. <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/mineral">Mineral</a> çeşitliliği, yer kabuğunun oluşumu ve evrimi hakkında önemli bilgiler sağlar.

Yer kabuğunun incelenmesi, <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/jeoloji">jeoloji</a>, <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/jeofizik">jeofizik</a> ve <a href="https://www.nedemek.page/kavramlar/sismoloji">sismoloji</a> gibi çeşitli bilim dallarının konusudur. Bu disiplinler, yer kabuğunun yapısını, bileşimini ve dinamiklerini anlamak için kullanılır.